Acid citric là gì? Có thể bạn đã từng tìm thấy thành phần Axit Citric trong sinh hoạt hàng ngày, có thể bạn trong bảng thành phần của các thực phẩm hay các sản phẩm dược mỹ phẩm hoặc hóa chất tẩy rửa,... Chúng ta cùng tìm hiểu Citric acid qua bài viết dưới đây nhé

1. Acid citric là gì?

Acid citric hay Citric acid hoặc axit xitric là một axit hữu cơ yếu có công thức C6H8O7. Acid citric có tác dụng là một chất bảo quản hoặc để bổ sung vị chua cho thực phẩm hay các loại nước ngọt.Trong hóa sinh học,nó là tác nhân trung gian quan trọng trong chu trình axit citric vì thế xuất hiện trong quá trình trao đổi chất của hầu như mọi sinh vật sống. Nó cũng được coi là tác nhân làm sạch tốt về mặt môi trường và đóng vai trò của chất chống oxy hóa.

Citric acid còn có một số tên gọi khác thường gặp : Axit citric, citric acid, axit chanh, bột chanh chua, bột chua ,Axit 3-hydroxypentanedioic axit 3-cacboxylic Citrat hiđrô, acid citric monohydrate

Một số hợp chất liên quan: citrat natri, citrat calci,...

2. Tính chất lý hóa của acid citric

2.1 Tính chất vật lý của acid citric

• Acid citric dạng tinh thể màu trắng dạng bột khi ở nhiệt độ phòng hoặc không màu trắng. Khi tết tinh trong nước nóng, ta thu được dạng khan. Khi kết tinh trong nước lạnh, ta thu được acid citric dạng monohydrat kết tinh.
• Citric acid có vị chua đặc trưng.
• Có khả năng tan mạnh trong nước, chiếm hàng đầu trong số các axit hữu cơ.
• Khối lượng mol: 192.13 g/mol.
• Điểm nóng chảy: 153 °C
• Nhiệt độ sôi: 175 độ C (phân hủy).
• Độ hòa tan citric acid trong nước: 133 g/100 ml ( ở điều kiện20°C).
• Độ axit (pKa): pKa1=3.15, pKa2=4.77, pKa3=6.40.
• Phân loại: Hợp chất hữu cơ, Axit tricarboxylic
• Citric acid có thể hòa tan trong: Nước, Alcohol, Axeton, Đimêtyl sunfoxit, Ethyl acetat

2.2 Tính chất hoá học của acid citric

• Acid citric là một chất có tính axít đặc trưng bởi nhóm COOH. Theo đó, mỗi nhóm COOH nó có thể dễ dàng cho đi một proton và tạo thành ion citrat. Các muối citrat tạo thành đóng vai trò là dung dịch đệm, hạn chế sự thay đổi độ pH của các dung dịch axít. 

• Các ion citrat có khả năng kết hợp với các ion kim loại cho ra sản phẩm là muối, đặc biệt và phổ biến nhất hiện nay chính là canxi citrat. Cãi citrat là thành phần chủ chốt trong các tác bảo quản và lưu giữ hương vị dài lâu cho thực phẩm. 

• Ion citrat còn có khả năng kết hợp với ion kim loại để cho ra sản phẩm là các muối phức, được ứng dụng mạnh mẽ với mục đích làm mềm nước. 

• Tương tự như các axit carboxylic khác, axit citric khi ở nhiệt độ từ 175 độ c trở lên thì sẽ có phản ứng tự phân huỷ tạo thành nước và CO2.

3. Acid citric có trong nguồn thực phẩm nào?

Citric acid góp mặt trong các sản phẩm tự nhiên với đặc tính riêng là vị chua, ngoài ra axit citric có thể được điêu chế cộng nghiệp

Trong nguồn thực phẩm tự nhiên, acid citric tồn tại nhiều trong các sản phẩm trái cây thuộc chi cam chanh, trái cây có múi có đặc điểm có nhiều vị chua với kết cấu múi có thể kể đến: axit trong chanh, bưởi, quýt,... và nhiều nhất là chanh

Tuy vậy, vẫn còn các loại trái cây khác có thể kể đến như: dâu tây, mâm xôi, cà chua, anh đào,... cũng là những loại trái cây có chứa axit citric. Ngoài ra ở môt số sản phẩm sản có chứa acid citric bao gồm giấm, xi rô hoa cơm cháy chất điều chỉnh độ axit

Acid citric có nhiều trong các loại trái có vị chua

4. Điều chế Acid Citric

• Điều chế với thành phần tự nhiên

Axit xitric có trong chanh lên đến 8% khối lượng khô hoặc các loại trái cây thuộc họ cam chanh có múi. Tuy vậy quá trình điều chế sản phẩm, tách các chất trong các loại trái cây khá phức tạm dẫn đến tốn kém và hiệu suất không cao. Vì vậy axit citric thường được điều chế bằng các phương pháp khoa học trong công nghiệp.

•  Điều chế trong công nghiệp

Để điều chế sản phẩm của axit citric, người ta nuôi nấm sợi trên đường ăn. Sau đó khi nấm mốc lên, nhà sản xuất tách tiêng nấm mốc và dung dịch axit citric riêng ra rồi dùng dung dịch tác dụng với nước vôi để tạo ra canxi citrat và cho tác dụng với axit sulfuric để ra được sản phẩm. Axit citric khi được điều chế thường dưới dạng tinh thể màu trắng.

Một cách khách để điều chế axit citric đó là tách sản phẩm lên men của nước lèo. Dùng hydrocacbon của một bazơ hữu cơ Trilaurylamin để chiết. Tách dung dịch hữu cơ đó một lần nữa bằng nước để ra được sẩn phẩm bột chua.

5. Acid citric có tác dụng gì?

Acid citric có tác dụng quan trọng trong việc tăng cường hương vị, đặc biệt là trong ngành công nghiệp đồ uống, vì nó cung cấp một hương vị chua, và điều chỉnh vị ngọt của nhiều thức uống. Ngoài ra, Axit citric có tác dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và ngăn ngừa quá trình oxy hóa trái cây và rau quả tươi nên được ứng dụng chính trong lĩnh vực thực phẩm. Ngoài ra citric acid còn có mặt trong nhiều hoạt động sản xuất mỹ phẩm hay sản xuất và xử lý nước,....

Ứng dụng của acid citric dùng trong thực phẩm

• Bổ sung vị chua cho sản phẩm

Acid citric dùng trong thực phẩm nhằm bổ sung thêm vị chua cho các sản phẩm là thực phẩm, món ăn cần tăng cường hương vị với độ chua có thể điều chỉnh.

• Chất bảo quản thực phẩm tự nhiên

Bột chua có công dụng ức chế sự phát triển của vi khuẩn và ngăn chặn quá trình oxy hóa của thực phẩm. Tuy nhiên cần lưu ý về lượng sử dụng sản phẩm để tránh có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn

• Chất ổn định

Tính chất của Axit citric mang tính axit nên có tác dụng  có thể ổn định nhũ tương cho sản phẩm. Bao gồm ngăn ngừa tách chất béo. Và sử dụng trong

• Chất chống oxy hóa

Acid citric có tác dụng chống oxy hóa đối với phẩm đông lạnh, giữ cho sản phẩm tươi lâu hơn

Ứng dụng acid citric trong thực phẩm

Một số ứng dụng quan trọng khác trong thực phẩm của axit citric:

• Đối với các sản phẩm thực phẩm đông lạnh, một trong các nhiệm vụ cơ bản đó là duy trì được độ tươi ngon cần thiết với tác dụng của Axit citric trong quá trình ngăm chặn sự oxy hoá của acid ascorbic.
• Đối với các sản phẩm bia rượu: acid citric được dùng làm chất chống đục bia và là chất bảo quản với công dụng đặc biệt là ngăn chặn quá trình oxy hóa
• Sản phẩm từ sữa: được dùng như chất chống oxy hóa thực phẩm và phục vụ quá trình là pho mát
• Bánh kẹo: là chất bảo quản thực phẩm tự nhiên, tăng cường hương vị và chống hiện tượng lại đường
• Với sản phẩm đồ đóng hộp: được sử dụng tăng hương vị và giảm mức nhiệt độ yêu cầu khi xử lý đồ hộp. Mức sử dụng được đưa ra dưới 0,15% để tránh việc acid citric có thể gây ra các tác dụng ngoài mong muốn
• Phụ gia thực phẩm: được dùng là chất tạo hương vị trong thực phẩm và đồ uống với kí hiệu E33

Ứng dụng của acid citric trong mỹ phẩm

Axit citric cũng là nguồn dồi dào vitamin C vì thế được ứng dụng nhiều vào trong ngành công nghiệp làm đẹp. Cụ thể, axit citric thường được dùng để:

• Sử dụng trong điều trị da không đồng đều

Axit citric có thể được dùng làm như một sản phẩm giúp tẩy da chết một cách tự nhiên, đặc biệt đối với những làn da bị tăng sắc tố. axit citric sẽ cải thiện tone da của bạn một cách đáng kể, vừa đều màu lại mịn màng hơn trông thấy đấy.

• Sử dụng xử lý cháy nắng

Dùng sản phẩm có chứa hóa phẩm này giúp chăm sóc và giảm những tổn thương của da khi tiếp xúc ánh mặt trời

• Cải thiện nếp nhăn

Acid citric là thành phần giúp chống oxy hóa rất tốt. Vì thế giúp bạn làm giảm sự xuất hiện của dấu vết lão hóa như vết chân chim, hiệu quả.

• Làm thông thoáng lỗ chân lông

Sử dụng hỗn hợp chứa acid citric theo công thức, bạn sẽ thấy mụn cám, mụn đầu đen, bụi bẩn hay da chết thoát ra. Giúp da mịn màng, lỗ chân lông thông thoáng nhanh chóng.

Ứng dụng trong lĩnh vực xử lý nước

Axit citric là một chất trong những hoá chất xử lý nước phổ biến hiện nay. Trong xử lý nước, axit citric tạo hiệu ứng chelat kim loại trong các sản phẩm bột giặt, xà phòng. Nhờ quá trình đó mà các kim loại trong nước tồn tại dạng phức chất giúp làm mềm nước cướng cũng như tăng hiệu quả sử dụng của các sản phẩm bột giặt

Ứng dụng trong công nghiệp chất tẩy rửa, làm sạch, khử trùng

Trong công nghiệp acid citric có tác dụng như dung dịch vệ sinh, chất tẩy rửa, axit citric đóng vai trò là thành phần hoạt hoá, giúp các dung dịch tẩy rửa mang lại hiệu quả tốt hơn, tạo bọt tốt hơn. 

Axit citric được sử dụng như một hoá chất loại bỏ cặn xà phòng triệt để, bên cạnh đó, nó còn đánh bay những vết ố do vôi hoặc rỉ sét. Chính vì thế, trong các nhà máy, công xưởng, bề măt thép han gỉ được xử lý bằng acid citric. Khi pha ở nồng độ dung dịch 6%, hoá chất này dễ dàng loại bỏ các vết bẩn do nước cứng từ thuỷ tinh. 

Ứng dụng trong dược phẩm

Không ít các loại thuốc, dược phẩm hiện nay đều có thành phần là axit citric nhằm bảo quản các thành phần hoạt động, che giấu mui vị thuốc. Ngoài ra citric acid còn rất nhiều công dụng khác như

Tác dụng của Acid Citric trong các lĩnh vực khác nhau

6. Acid citric đối với sức khỏe người sử dụng

 Những lợi ích của Acid Citric

  Axit citric có nhiều tác dụng và lợi ích tuyệt vời đối với sức khỏe, chẳng hạn như:

• Axit citric giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng

Citrate – một phân tử liên quan chặt chẽ của axit citric – là phân tử đầu tiên hình thành trong quá trình gọi là chu trình axit citric. Còn được gọi là chu kỳ axit tricarboxylic (TCA) hoặc Krebs, những phản ứng hóa học này trong cơ thể bạn giúp chuyển hóa thức ăn thành năng lượng có thể sử dụng.

Con người và các sinh vật khác lấy được phần lớn năng lượng từ chu kỳ này.

• Tăng cường hấp thụ chất dinh dưỡng

Axit citric tăng cường khả dụng sinh học của các khoáng chất, cho phép cơ thể bạn hấp thụ chúng tốt hơn.

• Giúp phòng ngừa sỏi thận

Axit citric ở dạng kali citrate giúp ngăn ngừa hình thành sỏi thận và phá vỡ những viên sỏi đã hình thành. Axit citric giúp phòng ngừa sỏi thận bằng cách làm cho các tinh thể trong nước tiểu ít lắng đọng hơn để không hình thành sỏi.

Sử dụng Acid có hại cho sức khỏe không?

Mặc dù acid citric đã được công nhận là chất an toàn trong các thành phần của thực phẩm, tuy vậy vẫn có những vấn đề có thể xảy ra cho cơ thể khi sử dụng nếu Độ Brix vượt quá ngưỡng cho phép hoặc phản ứng cơ thể như:

• Có khả năng gây nổi mề đay khi tiếp xúc bề mặt da trong thời gian dài
• Vì có tính axit nên khi citric acid tiếp xúc mắt cần rửa với nước và đặc biệt với kính áp tròng cần tháo ra ngay
• Men răng dễ bị làm mòn bởi acid có thể làm răng nhạy cảm, ngả vàng và dễ sâu răng hơn
• Khi sử dụng với tính axit có thể gây đau dạ dày

Đôi khi, thuốc có axit citric có thể gây ra tác dụng phụ nghiêm trọng cho cơ thể, chẳng hạn như:

• Lú lẫn
• Chóng mặt
• Đau ngực
• Tim đập nhanh
• Đau đớn
• Đau nhói hoặc tê ở tay hoặc chân
• Mệt mỏi

Hi vọng qua bài viết trên đã giúp bạn có thêm thông tin về Acid Citric. Tham khảo báo giá Acid Citric tại VĨNH NAM ANH cũng như các sản phẩm khác tại

website: www.vinhnamanh.com.vn

Chúng tôi hân hạnh được phục vụ quý khách hàng!